Violist
Een klassiek-romantisch programma vol bruisende energie en levensvreugde!
Dit programma behoudt hetzelfde thema maar wordt momenteel vernieuwd.
W.A. Mozart (1756-1791)
Sonate voor viool en piano in A groot, KV 526
L. van Beethoven (1770-1827)
Sonate voor piano en viool in G groot, Op. 30 nr 3
F. Schubert (1797-1828)
Fantasie voor viool en piano in C groot, D 934
Bob van der Ent, viool
Daniël Kramer, piano
In 2021 kwam Bob’s nieuwe album met de complete vioolsonates en partita’s van J.S. Bach uit bij Challenge Records.
Hij won hiermee oa de nominatie “Bach CD van het jaar” van de Concertzender.
Het is Bob’s missie om muziekliefhebbers nog meer vertrouwd te maken met Bach’s viool-solo werken. Composities die minstens even veel diepgang en kwaliteit bezitten als de cello-suites.
Mogelijkheden:
Extra mogelijkheid:
In samenwerking met verteller Govert Jan Bach, nazaat van de fameuze Bach familie, en auteur van o.a. de grote Bach-atlas.
Duo Con Fuoco bestaat uit Bob van der Ent, viool en Ephraim van IJzerlooij, cello.
Hun ontmoeting gaat terug naar de tijd toen de musici allebei prijswinnaar waren op het Princes Christina concours.
Sinds enige jaren treden zij op als vast duo en tegenwoordig treden zij veelvuldig op in concert-series kamermuziek van de belangrijke podia door het hele land. Hun repertoire kenmerkt zich met Bach als leidraad t/m hedendaags werk. Recent maakte de bekende componist Daan Manneke twee bewerkingen voor Duo Con Fuoco.
Zij zetten zich ook actief in voor composities van Nederlandse componisten die onterecht in de vergetelheid zijn geraakt. Dit seizoen staan o.a. Friedrich Schwindl en Eva Mees op het Programma.
Continue reading “Duo con Fuoco | Uit en Thuis”Het jaar 2020. het lijkt een mooi rond getal, maar wát een onwerkelijk jaar was dat…en nog altijd zitten we midden in de corona-crisis.
Hoe houd je je staande als musicus wanneer je je stem niet meer kan laten horen richting publiek? Een uitvoerend musicus is immers de onmisbare spreekbuis in de communicatie tussen componist en publiek.
Gelukkig vervangen opnames het gat tussen zender (componist) en ontvanger (luisteraar) en we leven in het tijdperk van internet, waarin de toegang tot muziek door bijv. youtube, spotify, haast oneindig groot is.
Ook het “streamen” van uitvoeringen, zelfs zonder aanwezig publiek, heeft door de corona-crisis een hoge vlucht genomen.
Toch geeft het een gevoel van vervreemding als ik mij realiseer dat ik van mijn 5e tot mijn 6e jaar (het eerste jaar dat ik viool speelde), vaker heb opgetreden dan het afgelopen jaar! Het lijkt op een onvrijwillige sabbatical.
Hoe geef je vorm aan je bestaan wanneer een belangrijk deel daarvan is ontnomen? Iedere artiest worstelt al bijna een jaar met die vraag, en voor iedereen is er een eigen weg om te bewandelen. Ik kan daarom onmogelijk aangeven wat de beste weg is, maar wel mijn persoonlijke ervaring delen, in de hoop dat het lezers kan inspireren.
Vroeger studeerde ik dagelijks om voorbereid op les te komen, en werkte je systematisch toe naar de voorspeelavond, of uitvoering in het openbaar. Op die manier maakte je gestaag progressie, deed je allerlei ervaringen op, en groeide je het vak in.
Het positieve aspect van die opleiding is dat je de discipline hebt aangeleerd om dageliijks te studeren, en dat het mij nu niet veel moeite kost om dat vol te houden.
Muziek maken is immers een deel van je identiteit, een “way of living” Grotere bedreigingen dan de corona-crisis om niet toe komen aan studeren zijn bijv. het huishouden, administratie, fietsbanden plakken, etc.
Bovendien voelt het onaangenaam om mijn spelvaardigheden achteruit te laten gaan door gebrek aan studie-uren; voor een deel is dat puur fysiek: je vingers worden slapper (gekookte spaghetti-vingers) je spieren stijver, de bewegingen strammer, etc. Wanneer je muziek maakt vergelijk je jezelf voortdurend met je potentie, en daarom voelt het fijn om in vorm te blijven. Wat er natuurlijk blijft missen is de routine van concerteren, vergelijkbaar het “wedstrijd-ritme” van een sporter.
De ene dag oefen ik vooral toonladders, en allerlei technische oefeningen, de andere dag speel ik Bach-solo, en/of études. Ik doe dat intuïtief; wat voor mij op die dag het beste “voelt” Het leuke is dat je daardoor vanzelf genoeg afwisseling en variatie krijgt, waardoor de motivatie hoog blijft. Zelfs alleen toonladders spelen kan heel verfrissend zijn, en Bach-solo inspireert mij altijd. Recent heb ik de caprices van Pierre Rode herontdekt. In mijn jeugd benaderde ik deze vooral als études. maar ik ben verrast over de muzikale inhoud en kwaliteit. (Ik zal hier op een latere blog nog op terug komen)
Het wegvallen van concerten, repetities, geeft ook de nodige ruimte in de agenda om nieuwe werken in te studeren; die prachtige vioolconcerten dat je altijd al eens hebt willen instuderen. En toch miste ik hier een doel om echt tot het gaatje te gaan. Waar kun je het etaleren, met wie kun je het delen: wie luistert er naar: kortom: wat is de zin van muziek? Het voelt een beetje als Narcissus die verrukt naar zijn eigen spiegelbeeld in het water keek, en er vervolgens in verdronk. Er mist een ontvanger, en daarmee voelt het uiteindelijk onbevredigend.
Ik heb echter het geluk gehad dat ik niet werkeloos ben geraakt door de corona-crisis; omdat ik ook veel les geef. Daardoor ben ik het afgelopen jaar in verbinding kunnen blijven met de muziek, en dus met een deel van wie ik ben. Het is niet eenvoudig geweest, en nog altijd niet, momenteel geef ik vanwege de lockdown opnieuw vrijwel alleen online les.
Het lesgeven betekent nu extra veel voor mij: structuur in de week en dagindeling, het contact met mensen, een gevoel van zingeving, en de voldoening van het doorgeven, dat ik altijd al kreeg van het les geven.
En ook op het gebied van studeren heeft het zijn positieve uitwerking: een aantal van mijn leerlingen spelen het grote repertoire van Bach, Beethoven, Brahms etc. Hierdoor raakte ik geïnspireerd om dit repertoire met hun mee te studeren, om er vervolgens beter les in te kunnen geven, etc.
Met name bij de Bach viool-solo werken, heeft het lesgeven een extra impuls gegeven aan mijn visie over deze werken; die ontwikkeling houdt natuurlijk nooit op. Zelfs een opname is uiteindelijk een moment-opname in het leven van een musicus. Leerlingen brengen mij op allerlei ideeën: een andere vingerzetting die handiger of mooier is, een betere articulatie en frasering door andere streken, nieuwe mogelijkheden over tempo en timing, en zo kan ik nog wel even doorgaan.
Ik wil deze blog dan ook graag afsluiten met een mooi citaat van de beroemde dirigent Leonard Bernstein:
“if i teach, i learn”
Gisteren gaf ik een lunchconcert in de Kloosterkerk Den Haag.
Ik heb daar de 2e partita in d mineur in zijn geheel uitgevoerd.
Naar mijn idee de meest mystieke, diepgaande, en ernstige van de 3 partita’s.
De duisternis van deze partita vormde een contrast met het prachtige lichte interieur van de Kloosterkerk, dat nog versterkt wordt met het naar binnen schijnende zonlicht.
De rest van de dag waren er overigens vrijwel alleen maar buien!
Ik werd mij van dat speciale licht pas écht bewust tijdens het uitvoeren van de Chaconne bij de overgang van het ernstige d mineur gedeelte, naar het hoopvolle d majeur gedeelte.
Dit is één van de meest magische momenten van alle Sonates en Partita’s.
Het is net alsof het zonlicht eindelijk door de donkere wolken weet te breken, en er een nieuw hoopvol begin klinkt
Er wordt wel beweert dat hier het koraal
“Von Himmel hoch da komm ich her” klinkt, en inderdaad lijkt de harmonische progressie met vier dalende basnoten, op een vereenvoudigde versie van dit koraal.
Met dit koraal wordt de geboorte van Jezus aangekondigd die de mensheid weer hoop biedt, en het is opvallend dat dit in de chaconne samenvalt met die magistrale overgang van majeur naar mineur.
luister naar Bach Magnificat: Von Himmel hoch
Of Bach dit koraal nu wel of niet bewust heeft verwerkt; we zullen het nooit zeker weten.
Voor de magie van de muziek doet het er niet toe.
Het was een bijzondere ervaring om in de Kloosterkerk te spelen.
De ruimtelijke akoestiek gaf mij veel inspiratie om met de klank en ruimte te spelen.
Soms heeft een akkoord of een reeks noten wat meer tijd nodig om uit te klinken, zodat de tonen niet onbedoeld door elkaar gaan klinken.
Het publiek was vol aandacht; vlak na de Chaconne klonk er een bijzondere stilte.
om Bach zelf te citeren:
“Bey eine andächtige Musique ist allezeit Gott mit seiner Gnaden Gegenwart”
In de kruiskerk van Amstelveen gaf ik een concert waarin Bach de hoofdrol had.
Ieder seizoen is er daar een speciale Bach-serie, waarbij afwisselend de Bach viool-solo sonates/ partita’s en de cello-suites worden uitgevoerd.
Dit seizoen zijn de sonates aan de beurt, en ik had de eer om de grootse C groot sonate BWV 1005 uit te voeren.
Een monumentaal werk met één van de langste Fuga’s die Bach ooit heeft geschreven.
Als ik deze fuga achter elkaar speel, heb ik altijd de sensatie dat ik steen voor steen een enorme
kathedraal aan het bouwen ben in klanken; een klinkend architectonisch wonder!
De fuga wordt vooraf gegaan door een Adagio waarin aan het begin onmiskenbaar kerkklokken klinken. Alsof het publiek wordt uitgenodigd om naar binnen te komen. (in werkelijkheid zat het publiek al aandachtig te luisteren vanaf de eerste noot)
Het doet mij ook altijd denken aan de kerkklokken van de Kruiskerk, die ik iedere zondagochtend kan horen vanuit mijn woning in Amstelveen, dus hoe toepasselijk om juist deze sonate, uitgerekend op een zondag daar uit te voeren!
De 3e sonate is niet alleen de langste sonate qua tijdsduur, maar ook de meest ruimtelijke qua opzet.
Dat komt vooral door de meerstemmigheid, en hoe Bach in het Adagio en Fuga op meesterlijke wijze de aanwezigheid van stemmen suggereert, zonder dat deze werkelijk klinken; de kunst van de illusie.
In een grote ruimte als de Kruiskerk met veel akoestiek, komt deze sonate dan ook helemaal tot zijn recht.
Luister naar de live-opname van het adagio
Luister naar de live-opname van het adagio
9-2-2020
Kruiskerk, Amstelveen
Gisteren gaf ik een lunchconcert in de Kloosterkerk Den Haag. Ik heb daar de 2e partita in d mineur in zijn geheel uitgevoerd. Naar mijn idee de meest mystieke, diepgaande, en ernstige van de 3 partita’s.
Continue reading “zonlicht in de kloosterkerk”